Konijnen

Overgewicht

Wanneer een konijn overgewicht heeft, is de vachtverzorging moeilijk en bestaat er kans op leververvetting. Ook kan het konijn last krijgen van blaasgruis en blaasstenen doordat ze geen goede plashouding kan aannemen, waardoor de blaas onvoldoende wordt geleegd.

Een konijn heeft twee soorten ontlasting: nacht (zachte) en dag (harde) ontlasting. De zachte nachtontlasting moet het konijn opnieuw opeten; dit heet coprofagie. Als uw konijn overgewicht heeft kan hij deze nachtontlasting niet meer opeten en blijft de ontlasting rond de anus in de vacht plakken. Dit geeft irritatie en kan vliegen aantrekken. Bovendien zitten er belangrijke vitaminen in deze nachtontlasting, die het konijn dan niet binnenkrijgt.

Voorkom overgewicht door het geven van goede uitgebalanceerde voeding. Voedingsadviezen kunt u hier vinden.

Huisvesting en koppelen

Huisvesting

Konijnen zijn echte groepsdieren. Houd ze daarom nooit alleen, maar minstens met zijn tweeën. De beste combinatie is een rammelaar (mannetje) en een voedster (vrouwtje) samen. Twee ongecastreerde mannetjes of twee vrouwtjes kunnen op volwassen leeftijd gaan vechten. Twee gecastreerde vrouwtjes kunnen vaak wel goed samen (bijvoorbeeld uit hetzelfde nest).

Wanneer u een mannetje en vrouwtje samen neemt, moet u natuurlijk wel voorkomen dat u al heel snel jonge konijntjes hebt. We raden aan om beide dieren te laten castreren. Voor het vrouwtje heeft dit het bijkomende voordeel dat we daarmee ook baarmoedertumoren op latere leeftijd voorkomen.

Konijnen kunt u binnen of buiten houden. Houdt u de konijnen buiten, zorg dan dat er een grote ren aan het verblijf zit, waar de konijnen in kunnen rennen en spelen. Het verblijf moet daarnaast ook een waterdicht en winddicht gedeelte hebben dat als nachthok en schuilplek gebruikt kan worden. Afhankelijk van de grootte van het hok en de ren plaatst u één of meerdere toiletten voor de konijnen. Plaats het hok niet in de directe zon of op de tocht.

Ook als u uw konijnen binnen wilt houden heeft u een flink hok nodig. Daarnaast moet u de konijnen de mogelijkheid geven om een paar uur per dag vrij rond te kunnen lopen. Dit is erg belangrijk om verveling tegen te gaan en ze de nodige lichaamsbeweging te geven. Laat ze echter nooit alleen in een ruimte en zorg dat de kamer waar ze in loslopen zoveel mogelijk konijn-proof wordt gemaakt. Zo mogen er geen losse elektriciteitskabels rondslingeren en giftige planten moeten buiten bereik staan. Een binnenhok mag niet op de tocht, direct bij de verwarming of in de zon staan. Ook in het binnenverblijf hoort een toilet aanwezig te zijn.

Konijnen zitten graag ergens in of onder, daar voelen ze zich veilig. Zorg daarom voor een plek waar ze zich terug kunnen trekken. Bijvoorbeeld een kartonnen doos met een uitsparing. Ook zijn er verschillende soorten huisjes en tunnels verkrijgbaar bij de dierenspeciaalzaak.

Koppelen

Wilt u twee dieren bij elkaar zetten die niet samen zijn opgegroeid, dan is het belangrijk dat u de dieren goed koppelt. Dit doet u door de konijnen samen te zetten op neutraal terrein, eventueel met een scheiding van tralies tussen de twee konijnen om rustig aan elkaars geur te kunnen wennen. Bouw de duur van deze koppelsessies langzaam op en verwijder de tralies die de konijnen gescheiden houden. Als alles goed gaat kunt u de konijnen bij elkaar zetten.

U kunt bij het koppelen van konijnen ook gebruik maken van de unieke geur van het konijn. Neem een vochtig wattenstaafje en draai het konijn voorzichtig op zijn rug. naast de anus zitten plooien met darin geel-bruin korstig materiaal. Haal het vochtige wattenstaafje hier doorheen en smeer de geur op het hoofd van het andere konijn. Doe dit kruislings.

Omgevingsverrijking

Konijnen vervelen zich snel in een kooi. Het is daarom niet alleen belangrijk om konijnen samen te houden, maar ook om voor de nodige afwisseling te zorgen. Dit kan op vele manieren en is erg leuk om te doen! In de dierenspeciaalzaak zijn verschillende artikelen te koop om het verblijf van je konijn wat op te leuken. Denk bijvoorbeeld aan een hooiballetje dat je aan de bovenkant van het hok kunt bevestigen. Zo moeten de konijnen op hun achterpoten balanceren om bij het hooi te kunnen. Dit is goed voor hun evenwicht en het stimuleert beweging. Als het speelgoed echter te lang aanwezig is in het hok, kunnen konijnen zich ook gaan vervelen. Probeer daarom elke week het speelgoed te wisselen, zodat het vernieuwend blijft!

Natuurlijk kun je hetzelfde principe ook toepassen buiten de kooi. Er zijn verschillende voerballen beschikbaar die het konijn moet wegrollen zodat er een brokje voer uit valt. Op deze manier krijgt het konijn wat lichaamsbeweging omdat het steeds achter de bal aan moet om er voer uit te krijgen. Een leuke manier dus om overgewicht en verveling tegen te gaan! Denk ook eens aan denkspelletjes waarbij het konijn een bepaalde handeling moet uitvoeren om zijn beloning te krijgen, of een hindernisbaan door de woonkamer met een lekker blaadje witlof of een worteltje als prijs. Door dagelijks voor wat afwisseling voor uw konijn te zorgen, voorkomt u gedragsproblemen en lichamelijke klachten. Spelen is dus gezond!

Spijsverteringsproblemen

Maag

Haarballen, ophopingen van kluwen haar, kunnen leiden tot verminderde eetlust en verstopping. Om verstopping te voorkomen is het verstandig uw konijn tijdens de rui regelmatig te borstelen en het voldoende beweging en vezelrijke voeding te geven voor een goede maag-darmwerking. 

Diarree

Het niet opeten van de zachte nachtontlasting kan verdenking op diarree geven. Dit wordt veroorzaakt door overgewicht, rugpijn, gewrichtspijnof  gebitsproblemen. Diarree wordt ook vaak veroorzaakt door verkeerde voeding; weinig vezels en te veel eiwitrijk, vochtrijk en vezelarm groenvoer. Zorg dus voor een gezond voedingspatroon. 

Gebitsproblemen

De tanden en kiezen van een konijn groeien het hele leven door. Door verkeerde voeding of door aangeboren standsafwijkingen van tanden en kiezen kunnen er problemen ontstaan in de normale slijtage van het gebit van het konijn. Als tanden en kiezen niet goed afslijten ontstaan er haken die in de tong of wang kunnen prikken. U kunt zich voorstellen dat dit pijnlijk is voor uw konijn! Stopt uw konijn met eten? Bel ons dan zo snel mogelijk voor een afspraak.

Castratie & sterilisatie

Castratie ram

Er zijn verschillende redenen om ervoor te kiezen een konijn te laten castreren. Natuurlijk ter voorkoming van nageslacht. Konijnen kunnen vanaf vier-vijf maanden leeftijd vruchtbaar zijn. Rammen kunnen wanneer ze vruchtbaar worden gaan vechten met andere rammen en het territorium verdedigen. Castratie voorkomt dit gedrag. Wanneer konijnen tijdelijk apart zitten, is het verstandig dat zij door een afscheiding elkaar wel kunnen zien en ruiken. Op deze manier blijven ze aan elkaar gewend.

Sterilisatie (castratie) voedster

De sterilisatie van een voedster is eigenlijk een castratie omdat eierstokken en eventueel de baarmoeder worden verwijderd. Het operatief onvruchtbaar maken van een voedster voorkomt nageslacht. Daarnaast heeft het als bijkomend voordeel dat het ook het ontstaan van baarmoederkanker op latere leeftijd voorkomt. Baarmoederkanker is een vaak voorkomende en ernstige aandoening bij niet gesteriliseerde voedsters. Ook vrouwtjeskonijnen kunnen territoriumgedrag vertonen tegenover andere konijnen en tegen mensen! Dit is vaak het duidelijkst tijdens een schijnzwangerschap. Ook dit voorkomt u met sterilisatie.

Heeft u een ram en een voedster, haal ze dan tijdig uit elkaar tot u een van beide of beiden heeft laten castreren. Houd er wel rekening mee dat een ram na de castratie nog maximaal zes weken vruchtbaar is!

Dierenkliniek Velp-Veluwezoom heeft veel ervaring met operatie's van konijnen. We zorgen dat uw konijn een veilige narcose krijgt, niet afkoelt tijdens de operatie, zuurstof krijgt tijdens de ingreep en we zorgen voor goede postoperatieve zorg.

Vaccinatie van konijnen

Bij konijnen komen verschillende virusziekten voor. De meest voorkomende zijn myxomatose en RHD (de klassieke vorm RHD1 en de nieuwkomer RHD2). Deze virusziekten hebben helaas bijna altijd een dodelijke afloop, daarom is preventie door een vaccinatie erg belangrijk.

Myxomatose wordt overgebracht door muggen. RHD kan wordt overgebracht door direct contact met zieke konijnen of indirect contact via voedsel of schoenzolen. Er is dus geen direct contact met wilde konijnen voor nodig. Zelfs konijnen die alleen binnen gehouden worden kunnen besmet worden.

Met één vaccinatie kunt u myxomatose, RHD1 en sinds kort ook RHD2 voorkomen. De vaccinatie geeft één jaar lang bescherming. Omdat de Myxomatose het meeste voorkomt in de zomer maanden en de nazomer adviseren we om konijnen elk jaar in de maanden april of mei te laten vaccineren.

Het RHD2 virus is een nieuwkomer in Nederland. Gelukkig bestaat er inmiddels een vaccinatie cocktail vaccinatie tegen myxomatose, RHD1 en RHD2. 

Natuurlijk kijken onze dierenartsen uw konijn goed na voor hij gevaccineerd wordt. We kijken naar de tanden, de ogen, luisteren naar het hart en de longen, voelen in de buik naar bijzonderheden en inspecteren de huid op parasieten. Wij informeren u over de beste verzorging van uw konijn én er is ruimte voor vragen. Zo houden we uw konijn topfit!

Myxomatose

Myxomatose is een ernstige en veel voorkomende infectieziekte bij konijnen. Het leidt ieder jaar weer tot aanzienlijke sterfte onder wilde en tamme konijnen. De verspreiding van deze ziekte kan op verschillende manieren verlopen. De belangrijkste is via stekende insecten zoals vlooien, muggen, vliegen en besmette soortgenoten. Preventieve maatregelen zijn daarom van essentieel belang.

Myxomatose herkennen:

De eerste tekenen van Myxomatose zijn dikke, vochtige zwellingen om het hoofd en de snuit. Gezwollen oogleden (slaperige ogen) zijn een klassiek teken, samen met gezwollen lippen, kleine zwellingen aan de binnenkant van het oor en dikke zwellingen rond de anus en geslachtsorganen. Na verloop van tijd kleven de oogleden aan elkaar en ontstaat er een vaak pussige oog en neusuitvloeiing. Veel konijnen sterven ten gevolge van Myxomatose infectie. Herstel van tamme konijnen is in sommige gevallen gerapporteerd, dankzij uitstekende verzorging met dwangvoeren, warmte en antibioticum. Helaas behoren deze gevallen tot de uitzonderingen.

Preventie:

U kunt myxomatose bij uw konijn voorkomen door uw konijn jaarlijks te vaccineren tegen myxomatose en muggen te weren met bijvoorbeeld een hor. De myxomatose vaccinatie wordt gecombineerd met de vaccinatie tegen RHD1

Viral Haemorrhagic Disease (VHD/RHD)

In Nederland wel het Virale Haemorrhagische Syndroom genoemd, is een fatale en zeer besmettelijke konijnenziekte. De ziekte kan zicht snel via o.a. mest, besmette dieren en materialen (vers gesneden gras) verspreiden. Sinds 2015 komt naast de eerder voorkomende RHD1, nu ook een nieuwe variant RHD2 voor.

RHD herkennen:

Het konijn stopt met eten en krijgt meestal diarree, soms vloeibaar stinkend, soms bloederig, en het bloedt soms uit de neus. De ziekte verloopt razendsnel en kan al binnen een paar uur tot sterfte leiden.

Preventie:

RHD is niet te genezen, wel te voorkomen. Alleen een preventieve vaccinatie kan voorkomen dat uw konijn ziek wordt.